Hội chứng Brugada: Tất cả những thông tin cần biết để tránh đột tử

Hội chứng Brugada có thể gây đột tử bất ngờ làm nguy hiểm đến tính mạng nếu không kiểm soát tốt. Bài viết hôm nay sẽ giúp người bệnh hiểu rõ hơn về hội chứng Brugada, những biến chứng và cách kiểm soát căn bệnh này.

Hội chứng Brugada là gì?

Hội chứng Brugada là bệnh lý hiếm gặp xảy ra do lỗi trong gen di truyền. Biểu hiện của tình trạng này là những bất thường trên hệ thống dẫn truyền điện tim khiến cho nhịp tim bị rối loạn. Hội chứng Brugada còn được gọi với tên khác như “hội chứng đột tử bất ngờ về đêm”, “hội chứng đột tử chưa rõ nguyên nhân” hay “rung thất vô căn kiểu Brugada”.

Bình thường mỗi nhịp đập của tim sẽ được kích hoạt bởi nút nhĩ thất. Sau đó xung điện sẽ được dẫn truyền giúp tim đập theo từng nhịp đều đặn. Ở những bệnh nhân mắc hội chứng Brugada, các kênh tạo nhịp của tim hoạt động một cách bất thường khiến cho nhịp tim bị rối loạn (tim đập nhanh, rung thất).

Theo hội tim mạch học Châu Âu, hội chứng Brugada được phân thành 3 loại dựa trên điện tâm đồ như sau:  

• Hội chứng Brugada type 1: Đoạn ST chênh lên ≥ 2mm, tiếp theo là 1 sóng T âm.
• Hội chứng Brugada type 2: Độ cao điểm J ≥ 2mm, đoạn ST ≥ 1mm, xuất hiện hình yên ngựa, tiếp theo là một sóng T dương hoặc hai pha.
• Hội chứng Brugada type 3: Điện tâm đồ có hình yên ngựa hoặc hình nón với đoạn ST < 1mm.

Hình ảnh hội chứng Brugada trên điện tâm đồ

Các triệu chứng của hội chứng brugada

Hội chứng Brugada được ví như là sát thủ lạnh lùng vì đa số người mắc hội chứng này không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào gây khó khăn trong phát hiện bệnh. Một số trường hợp có thể xuất hiện các triệu chứng như:

• Khó thở, thở gấp, hơi thở nông
• Đánh trống ngực
• Cảm giác tim đập nhanh, hồi hộp
• Mệt mỏi, chóng mặt
• Ngất xỉu
• Co giật

Hội chứng Brugada có nguy hiểm không?

Hội chứng Brugada là một bệnh lý nguy hiểm. Tuy hiếm gặp nhưng đây là nguyên nhân dẫn đến nhiều trường hợp tử vong đột ngột, kể cả ở những người khỏe mạnh không có bệnh tim mạch.

Một số biến chứng của Hội chứng Brugada có thể kể đến như:

• Ngất xỉu bất ngờ: Điều này sẽ trở nên nguy hiểm khi người bệnh đang vận hành máy móc quan trọng hoặc đang điều khiển phương tiện giao thông. 
• Ngưng tim: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của hội chứng Brugada. Tình trạng mất chức năng tim, hô hấp một cách đột ngột có thể xảy ra trong khi ngủ, rất khó để phát hiện và dẫn đến tử vong.

Nguyên nhân và yếu tố dẫn đến hội chứng Brugada

Nguyên nhân chính gây ra hội chứng Brugada là do sự sai lệch trong một số gen di truyền, cụ thể là gen quy định cấu trúc của các kênh vận chuyển ion. Gen phổ biến nhất gây ra hội chứng này là SCN5A, gen này xuất hiện ở khoảng 30% người bệnh.

SCN5A là gen quy định cấu trúc của kênh natri trên tim, kênh này có vai trò duy trì nhịp tim một cách ổn định. Sự đột biến gen SCN5A dẫn đến cấu trúc bất thường của kênh natri, làm gián đoạn dẫn truyền điện tim và làm rối loạn nhịp tim. 

Ngoài ra, hội chứng Brugada còn có thể do nguyên nhân khác, ví dụ như:

• Bất thường trong cấu trúc tim: Sự bất thường trong cấu trúc tim dẫn đến sự rối loạn trong việc tạo nhịp tim và dẫn truyền điện tim. 
• Mất cân bằng điện giải: Các chất điện giải như kali, natri, magie, canxi có tác dụng dẫn truyền nhịp tim. Khi nồng độ các chất này bị mất cân bằng trong cơ thể, tín hiệu điện tim cũng do đó mà trở nên hỗn loạn, làm tim đập không ổn định. 
• Sử dụng một số loại thuốc: Một số loại thuốc như thuốc điều trị rối loạn nhịp tim, thuốc điều trị đau thắt ngực, thuốc điều trị huyết áp cao. Các loại thuốc này gây ra những bất thường của hội chứng Brugada trên điện tâm đồ.

Nguyên nhân chủ yếu gây ra hội chứng Brugada là do gen di truyền

Ngoài các nguyên nhân kể trên, bạn cũng sẽ có nguy cơ mắc hội chứng Brugada cao hơn nếu có các yếu tố sau:

• Tiền sử gia đình có người mắc hội chứng Brugada: Hội chứng Brugada xảy ra do bất thường trên gen di truyền, do đó nếu người thân trong gia đình từng bị hội chứng này, khả năng bạn mắc hội chứng Brugada cũng rất cao. 
• Nam giới: Các nghiên cứu cho thấy rằng tỉ lệ nam giới mắc hội chứng Brugada cao hơn nữ giới gấp 8-10 lần. Các nhà khoa học nghi ngờ rằng sự chênh lệch này có thể đến từ hormone testosterone, tuy nhiên chưa có bằng chứng cho vấn đề này. 
• Người châu Á: So với người dân ở các châu lục khác thì tỉ lệ xuất hiện hội chứng Brugada ở châu Á nhiều hơn hẳn. 
• Sốt: Sốt không gây ra hội chứng Brugada, nhưng nó có thể làm kích thích tim, gây ngất xỉu hoặc ngừng tim đột ngột ở người mắc hội chứng Brugada, đặc biệt là ở trẻ em.

Nếu bạn đang mắc hoặc có nguy cơ cao mắc hội chứng Brugada, hãy chủ động kiểm soát bệnh sớm bằng cách gọi tới hotline 0981 238 219 để được chuyên gia tư vấn cách phòng và điều trị

Cách chẩn đoán hội chứng Brugada?

Để chẩn đoán hội chứng Brugada, bác sĩ sẽ khám sức khỏe và lắng nghe tim bạn bằng ống nghe. Bên cạnh đó bạn cũng được thực hiện các xét nghiệm để quá trình chẩn đoán được chính xác. Các xét nghiệm bao gồm:

• Điện tâm đồ (ECG): Điện tâm đồ là một xét nghiệm nhanh chóng, không gây đau đớn, ghi lại các tín hiệu điện trong tim của bạn. Trong quá trình đo điện tâm đồ, các cảm biến được gắn vào ngực và tay chân của bạn. Nhờ đó bác sĩ có thể phát hiện được các vấn đề bất thường về nhịp tim của hội chứng Brugada trên ECG
• Siêu âm tim. Siêu âm tim sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh chuyển động của tim. Xét nghiệm này không dùng để chẩn đoán hội chứng Brugada, nhưng nó có thể giúp bác sĩ loại trừ các vấn đề khác về cấu trúc tim của bạn.
• Kiểm tra điện sinh lý. Nếu trên điện tâm đồ của bạn có dấu hiệu của hội chứng Brugada hoặc xuất hiện các triệu chứng như ngừng tim đột ngột, bác sĩ có thể sẽ đề nghị kiểm tra điện sinh lý. Trong xét nghiệm điện sinh lý, một ống thông sẽ được luồn qua tĩnh mạch háng đến tim. Điện cực được đưa qua ống thông này đến các điểm khác nhau trong tim, từ đó giúp xác định những sự bất thường trong nhịp tim của bạn.

Điện tâm đồ là phương pháp chẩn đoán hội chứng Brugada hiệu quả nhất

Điều trị hội chứng Brugada như thế nào?

Tùy thuộc vào tình hình tiến triển của bệnh mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị. Đối với nguy cơ thấp, bạn chỉ cần tránh các yếu tố làm tiến triển bệnh. Ngược lại nếu bạn ở nguy cơ cao hơn (có tiền sử bệnh tim mạch, bị ngất xỉu, từng cấp cứu vì ngưng tim đột ngột trước đây) thì bạn sẽ cần đặt máy khử rung tim để tránh đột tử. 

Tránh các yếu tố kích hoạt

Bạn có thể giảm nguy cơ tiến triển của hội chứng Brugada bằng cách tránh những yếu tố có thể làm kích hoạt nó, bao gồm:

• Hạ sốt: Khi bạn bị sốt, hãy tìm cách giảm nhiệt độ cho cơ thể và sử dụng thuốc hạ sốt như Paracetamol, đưa cơ thể về mức 37oC. Nếu nhiệt độ cơ thể vẫn không giảm, hãy đến bệnh viện gần nhất để được xử trí, tránh để nhiệt độ cơ thể quá cao (>39о) sẽ làm nhịp tim đập nhanh hơn.  
• Không nên uống quá nhiều rượu: Hãy giới hạn lượng rượu uống vào, chỉ nên sử dụng 1-2 ly rượu vang mỗi ngày để hạn chế nguy cơ gây co mạch, tăng nhịp tim. Tương tự với các chất kích thích khác như cà phê, nước tăng lực. 
• Đừng để cơ thể mất nước: Uống bù nước, sử dụng Oresol nếu bạn bị sốt mất nước hoặc tiêu chảy. Bạn cũng có thể đến bệnh viện để truyền nước biển giúp duy trì lượng nước cho cơ thể, làm giảm huyết áp và giảm nhịp tim
• Tránh sử dụng một số loại thuốc làm kích hoạt hội chứng Brugada: Không nên tự ý dùng các loại thuốc làm kích hoạt hội chứng Brugada như là: thuốc gây mê, thuốc giảm đau, thuốc hướng thần, nhóm thuốc chẹn kênh natri. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng. 
• Tránh những môn thể thao có tính đối kháng mạnh: Đối với bệnh nhân bị hội chứng Brugada, luyện tập nhẹ nhàng được ưu tiên, không nên vận động quá mạnh. Các môn thể thao có tính đối kháng mạnh như bóng bầu dục, đấu vật... không được khuyến cáo cho đối tượng này. 

Một giải pháp đang được chứng minh rất có lợi cho người mắc hội chứng Brugada hiện nay là sử dụng thảo dược. Nghiên cứu cho thấy các thảo dược như Khổ sâm, Đan sâm, Hoàng đằng… có thể hỗ trợ ổn định nhịp tim và kiểm soát các bệnh nền tim mạch khác. Nếu bạn mắc hội chứng Brugada, bạn có thể tham khảo các thảo dược này để giảm rủi ro cho mình tốt hơn.

Sử dụng thảo dược cũng là cách giảm rủi ro cho người bệnh hội chứng Brugada

Máy khử rung tim cấy ghép (ICD)

Đối với bệnh nhân bị ngất xỉu hoặc ngừng tim, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu đặt máy khử rung tim để hạn chế biến chứng nguy hiểm.

Máy khử rung tim ICD là một thiết bị nhỏ được đặt trong ngực, tương tự như máy tạo nhịp tim. Khi tim bạn đập với một tốc độ nhanh bất thường, nguy hiểm đến tính mạng, máy sẽ nhận tín hiệu và phát ra một cú sốc điện để giúp tim đập trở lại bình thường. Máy ICD không giúp ngăn ngừa nhịp tim nhanh nhưng nó sẽ làm giảm mức độ nguy hiểm mà nhịp tim nhanh gây ra.

Cắt đốt bằng ống thông

Nếu máy khử rung tim ICD không kiểm soát được các triệu chứng của hội chứng Brugada một cách an toàn và hiệu quả thì phương pháp cắt đốt bằng ống thông sẽ là lựa chọn tiếp theo. Một ống thông dài được luồn xuyên qua mạch máu đến tim. Các ống thông này sẽ tạo ra nguồn năng lượng cao tần làm phá hủy các mô gây ra nhịp tim bất thường. 

Một số câu hỏi thường gặp về hội chứng brugada

Dưới đây là các giải đáp cho những thắc mắc thường gặp của người mắc hội chứng Brugada

Hội chứng brugada có chữa khỏi được không?

Hiện nay chưa có cách chữa khỏi hội chứng Brugada do bản chất hội chứng này là sự sai sót trên di truyền, mang tính bẩm sinh. Tuy nhiên vẫn có những cách để kiểm soát tình trạng bệnh lý này, ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh và bảo vệ bạn khỏi những biến chứng nguy hiểm.

Nếu bạn mắc hội chứng Brugada, điều quan trọng là phải lên lịch thăm khám thường xuyên với bác sĩ để đảm bảo rằng bạn đang quản lý đúng cách tình trạng tim của mình. Kiểm tra sức khỏe thường xuyên có thể giúp bác sĩ quyết định xem bạn có cần thay đổi phương pháp điều trị hay không và giúp phát hiện sớm các vấn đề tim mạch khác. 

Hội chứng brugada đặt máy gì, giá bao nhiêu?

Người mắc hội chứng Brugada kèm với các yếu tố nguy cơ cao sẽ được đặt máy khử rung tim ICD để hạn chế biến chứng nguy hiểm do nhịp tim nhanh gây ra. Các máy ICD có giá rơi vào khoảng 12.000-15.000 USD - tương đương với 200 triệu VND, chưa kể chi phí cấy ghép.

Máy khử rung tim giúp kiểm soát nhịp tim cho người mắc hội chứng Brugada

Hội chứng Brugada có di truyền không?

Hội chứng Brugada có liên quan đến gen di truyền. Nếu bố mẹ hoặc người thân bị mắc hội chứng này thì khả năng đứa trẻ sinh ra cũng có thể bị mắc phải. Nếu bạn hoặc người thân đã từng mắc hội chứng brugada và muốn mang thai, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn. 

Phân biệt block nhánh phải và hội chứng brugada?

Hội chứng Brugada là một bệnh lý hiếm gặp nhưng lại vô cùng nguy hiểm. Bởi vậy bạn nên chủ động thực hiện lối sống lành mạnh kết hợp với Đông y để phòng ngừa bệnh tiến triển, giúp tim đập ổn định hơn, không để bệnh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Nếu cần thêm thông tin về hội chứng Brugada, bạn hãy gọi đến hotline 0981 238 219. Các chuyên gia tim mạch sẽ tư vấn cho bạn.

Tài liệu tham khảo: nhs.uk, medlineplus, cedars, mayoclinic, emedicine