Mọi điều về Amlodipin và lưu ý buộc phải nhớ khi sử dụng

Rất nhiều người bệnh cao huyết áp được kê đơn thuốc Amlodipin. Thế nhưng một số thấy hiệu quả, một số lại không. Điểm khác biệt nằm ở việc bạn có hiểu rõ về công dụng, cách dùng, tác dụng phụ và các lưu ý khi sử dụng thuốc hay không.

Hiểu rõ mọi thông tin về Amlodipin sẽ giúp bạn dùng thuốc hiệu quả và an toàn hơn.

Amlodipin là thuốc điều trị tăng huyết áp giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch khác như nhồi máu cơ tim hay tai biến mạch máu não. Ngoài ra, thuốc cũng có tác dụng ngăn ngừa đau thắt ngực do bệnh động mạch vành.

Amlodipin hiện đang được sử dụng dưới nhiều tên biệt dược khác nhau. Phổ biến nhất là Amlodipin 5mg, Amlodipine 10mg, Normodipine 5mg, Norvasc, Amlor 5mg, Stamlo, Stadovas 5mg và Coveram (dạng phối hợp giữa Amlodipin và Perindopril). Thuốc có cả dạng viên nén, dung dịch và hỗn dịch uống 1mg/ml nhưng tại Việt Nam chỉ sử dụng dạng viên nén.

Người lớn và trẻ em từ 6 tuổi trở lên đều có thể dùng được Amlodipin. Tuy nhiên nếu bạn đã từng dị ứng với thuốc chẹn kênh calci, mang thai, cho con bú, bị suy gan, suy tim chưa điều trị ổn định hoặc vừa bị nhồi máu cơ tim, bạn không nên sử dụng loại thuốc này.

Bạn nên dùng Amlodipin đúng như những gì bác sĩ đã hướng dẫn. Nếu không chắc chắn, hãy hỏi lại bác sĩ và kiểm tra theo tờ hướng dẫn sử dụng đi kèm hộp thuốc.

Liều khởi đầu thông thường của Amlodipin là 5mg một lần một ngày. Nếu liều này không hiệu quả (huyết áp không về mức cho phép hoặc cơn đau thắt ngực không được kiểm soát), bạn sẽ phải tăng liều lên 10mg hoặc chuyển sang dạng phối hợp với các thuốc khác.

Lưu ý, việc điều chỉnh liều cần có sự chỉ định của bác sĩ. Do đó, hãy tái khám nếu bạn cảm thấy sức khỏe không cải thiện hoặc có bất cứ dấu hiệu bất thường nào khác.

Bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi liều dùng Amlodipin.

Bạn nên dùng Amlodipin một lần trước hoặc sau khi ăn bằng cách nuốt cả viên với một cốc nước lớn. Nếu thấy khó khăn khi sử dụng theo cách này, bạn có thể hòa tan thuốc với nước lọc nhưng phải uống ngay sau khi pha.

Trường hợp bạn quên uống Amlodipin, hãy uống ngay khi bạn nhớ ra. Nếu liều đã quên quá gần với liều kế tiếp, bạn có thể bỏ qua và tiếp tục uống theo đúng lịch trình cũ. Đừng dùng gấp đôi liều để bù liều đã quên. Bởi điều này có thể khiến bạn gặp nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng.

Giống như tất cả các loại thuốc khác, amlodipin có thể gây ra tác dụng phụ. Dựa theo tần suất gặp phải, có thể chia những tác dụng phụ này thành 2 nhóm:

Những tác dụng phụ này xảy ra ở khoảng 1/100 người sử dụng Amlodipin. Đa phần chúng đều nhẹ và chỉ xảy ra trong một thời gian ngắn. Nếu các tác dụng phụ này kéo dài hơn một vài ngày, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn.

• Đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi
• Đau bụng, khó tiêu
• Bốc hỏa, đỏ bừng mặt
• Tim đập nhanh, đánh trống ngực, khó thở
• Sưng mắt cá chân
• Chuột rút

Tỷ lệ gặp các tác dụng phụ này là dưới 1 trong số 10.000 người. Tuy nhiên do mức độ nghiêm trọng của chúng, hãy gọi ngay cho bác sĩ nếu bạn:

• Đau bụng dữ dội, tiêu chảy ra máu, buồn nôn/nôn và ốm yếu
• Da vàng, mắt vàng
• Đau ngực mới xuất hiện hoặc nặng hơn
• Nổi hồng ban, ngứa
• Đau cơ, đau khớp
• Tim đập bỏ nhịp (ngoại tâm thu)

Nếu thấy sưng mắt cá chân khi dùng Amlodipin, bạn có thể đã gặp tác dụng phụ.

Uống thuốc đúng liều, đúng cách sẽ giúp bạn giảm nguy cơ gặp tác dụng phụ. Tuy nhiên, nếu vô tình gặp phải, bạn cần áp dụng thêm các giải pháp sau để giảm nhẹ chúng:

• Sưng mắt cá chân: Bạn nên nâng cao chân khi ngồi để giảm sưng. Nếu sưng nhiều, bạn cần báo cho bác sĩ thay vì tự ý ngưng sử dụng thuốc. Bác sĩ có thể kê đơn cho bạn thêm thuốc lợi tiểu hoặc đơn giản là giảm liều để giảm sưng.
• Chóng mặt: khi gặp tác dụng phụ này, hãy dừng việc đang làm và ngồi hoặc nằm xuống. Bạn sẽ nhanh chóng cảm thấy tốt hơn.
• Đau đầu: nếu Amlodipin khiến bạn bị đau đầu, bạn nên nghỉ ngơi, uống nhiều nước và tránh uống rượu. Đau đầu thường sẽ biết mất sau tuần đầu uống thuốc. Trường hợp cơn đau kéo dài hơn một tuần hoặc xuất hiện với mức độ nghiêm trọng, hãy báo cho bác sĩ để được kê đơn thuốc giảm đau hoặc điều chỉnh liều.
• Bốc hỏa: Hãy thử giảm cà phê, trà, rượu và nghỉ ngơi tại một nơi thoáng mát khi bạn gặp tác dụng phụ này. Bạn cũng có thể lau mặt bằng nước mát hoặc nhâm nhi một ly đồ uống lạnh. Cơn bốc hỏa sẽ sớm biến mất sau vài ngày.
• Tim đập nhanh: nếu triệu chứng này xảy ra thường xuyên, bạn nên cố gắng uống thuốc ở tư thế ngồi. Việc tránh uống rượu, cà phê, hút thuốc lá hoặc ăn quá no cũng có thể giúp ích cho bạn trong trường hợp này.

Các thuốc giảm huyết áp, chẳng hạn như Ramipril, Lisinopril hoặc Diltiazem, khi dùng cùng Amlodipin có thể gây tụt huyết áp. Điều này sẽ khiến bạn bị chóng mặt thậm chí ngất xỉu. Một số loại thuốc khác cũng có thể cản trở hoạt động của Amlodipin. Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào dưới đây trước khi bắt đầu dùng Amlodipin:

• Thuốc kháng sinh Clarithromycin, Erythromycin hoặc Rifampicin
• Thuốc chống nấm Itraconazole hoặc Ketoconazole
• Thuốc điều trị HIV hoặc HCV (vi rút viêm gan C)
• Thuốc chống động kinh Carbamazepine, Phenytoin, Phenobarbital hoặc Primidone
• Thuốc ức chế miễn dịch, chẳng hạn như Cyclosporin hoặc Tacrolimus
• Thuốc giảm cholesterol Simvastatin liều > 20mg mỗi ngày
• Thuốc chống viêm không steroid như Indomethacin

Hãy báo cho bác sĩ các thuốc bạn đang dùng để tránh làm giảm tác dụng của Amlodipin.

Amlodipin là thuốc chẹn kênh calci nên sẽ có tác dụng làm giãn mạch máu giống như các thuốc cùng nhóm khác, điều này làm giảm huyết áp của bạn và giúp tim bơm máu đi khắp cơ thể dễ dàng hơn. Trong chứng đau thắt ngực, amlodipine hoạt động bằng cách cải thiện lượng máu đến tim của bạn.

Amlodipine bắt đầu phát huy tác dụng vào ngày đầu tiên bạn dùng, nhưng có thể mất đến vài tuần để đạt hiệu quả tối đa. Nếu bạn đang dùng Amlodipin để giảm huyết áp, bạn có thể không thấy bất cứ sự khác biệt nào trong thời gian đầu dùng thuốc. Điều này không có nghĩa là thuốc không có tác dụng và bạn nên ngừng dùng thuốc.

Tương tự với trường hợp đau thắt ngực, sẽ cần vài tuần để bạn cảm thấy tốt hơn. Trong lúc đó, bạn vẫn có thể bị đau ngực. Do đó, bạn nên chuẩn bị sẵn các thuốc giảm cơn đau thắt ngực tức thì như Nitromint để sử dụng nếu cần.

Việc điều trị bằng Amlodipine là lâu dài, thậm chí trong suốt phần đời còn lại của bạn. Bạn không cần quá lo lắng về các tác dụng phụ khi dùng thuốc lâu dài. Phần lớn các nghiên cứu đều cho thấy Amlodipin an toàn khi dùng trong thời gian dài. Chưa kể đến, thuốc cũng hoạt động tốt nhất nếu bạn duy trì hàng ngày.

Ngay cả khi huyết áp đã về mức cho phép, tốt nhất bạn nên tiếp tục dùng Amlodipin. Nếu bạn ngừng dùng, huyết áp của bạn sẽ tăng trở lại và kéo theo việc tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.

Ngay cả khi cảm thấy đã khỏe, bạn vẫn nên tiếp tục dùng Amlodipin.

Bạn không nên ăn bưởi hoặc uống nhiều nước ép bưởi khi dùng Amlodipin. Điều này là do bưởi có thể khiến nồng độ amlodipine trong cơ thể bạn tăng lên, từ đó làm trầm trọng thêm các tác dụng phụ.

Với rượu, mặc dù bạn không cần tránh tuyệt đối nhưng rượu có thể làm tăng tác dụng hạ áp của Amlodipin và làm bạn buồn ngủ, chóng mặt hoặc đau đầu. Nếu điều này xảy ra, tốt nhất bạn nên ngừng uống rượu khi đang dùng Amlodipin.

Câu trả lời là có. Amlodipin thể không thay thế hoàn toàn cho các giải pháp điều trị khác. Bạn vẫn cần duy trì một lối sống lành mạnh theo các lời khuyên dưới đây để giữ huyết áp ổn định và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nguy hiểm khác.

• Bỏ thuốc lá: Nicotin trong thuốc lá có thể gây co mạch, từ đó làm tăng nhịp tim và huyết áp. Tốt nhất bạn nên bỏ thuốc lá, thậm chí tránh hít phải khói thuốc khi dùng thuốc.
• Tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên làm giảm huyết áp bằng cách giữ cho tim và mạch máu của bạn khỏe mạnh. Bạn không nhất thiết phải tập quá gắng sức, chỉ cần đi bộ mỗi ngày là đủ.
• Ăn uống khoa học: Chế độ ăn của bạn nên có nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, sữa ít béo, cá và các loại thịt nạc. Bạn cũng không nên ăn quá nhiều muối. Bởi đây là nguyên nhân lớn nhất gây cao huyết áp.
• Giảm stress: Khi bạn lo lắng hoặc buồn phiền, tim bạn đập nhanh hơn, bạn thở nặng nhọc hơn và huyết áp của bạn sẽ tăng lên. Để bảo vệ trái tim của mình, bạn nên dành thời gian nghỉ ngơi, làm điều mình thích, trò chuyện nhiều hơn để tâm lýo đó, hãy dành thời gian nghỉ ngơi, trò chuyện với bạn bè, gia đình… để giảm căng thẳng.

Một nghiên cứu đăng tải trên Tạp chí Dinh dưỡng Trị liệu Canada cho thấy: Việc sử dụng sản phẩm hỗ trợ giúp tăng cường lưu thông máu này cùng với thuốc điều trị giúp hỗ trợ tăng hiệu quả giảm đau thắt ngực, khó thở, mệt mỏi và ngăn chặn xơ vữa mạch vành, suy tim. Nếu bạn muốn bảo vệ trái tim của mình, đây sẽ là một lựa chọn tốt. Thực tế, giải pháp này đã và đang được rất nhiều người bệnh tim mạch đánh giá cao

Lối sống lành mạnh kết hợp thảo dược sẽ giúp bảo vệ trái tim và ổn định huyết áp.

Có một số thuốc chẹn kênh canxi khác có tác dụng tương tự như Amlodipin, chẳng hạn như: Nifedipine, Felodipine, Lacidipine và Lercanidipine. Ngoài ra còn rất nhiều loại thuốc không cùng nhóm cũng giảm được huyết áp và đau ngực bao gồm:

• Thuốc ức chế ACE - ví dụ Ramipril và Lisinopril
• Thuốc chẹn thụ thể angiotensin - ví dụ Candesartan
• Thuốc chẹn beta - ví dụ Bisoprolol
• Thuốc lợi tiểu - ví dụ Bendroflumethiazide

Do đó, đừng quá lo lắng khi bạn phải ngừng dùng Amlodipin vì tác dụng phụ. Bạn có thể chuyển sang một loại thuốc hạ huyết áp khác phù hợp với tình trạng bệnh của bạn.

Nhìn chung, Amlodipin là một thuốc giảm huyết áp và chống đau thắt ngực  tốt. Việc nắm được thông tin cơ bản về thuốc, tác dụng phụ và những lưu ý để hạn chế rủi ro trong bài viết sẽ giúp bạn sử dụng Amlodipin hiệu quả và an toàn hơn.

Tham khảo: Cục quản lý dược Bộ Y Tế, Medlineplus.gov, Nhs.uk